De Schöppe op De Welle

Boerderij De Welle werd in 1749 gesticht door Willem Schreurs en Jenneken Heuvers. Een jaar na de bouw van zijn eigen boerderij nam Willem de naam Ter Weele aan en Willem en Jenneken lieten hun kinderen onder die familienaam inschrijven.

In 1790 bestond de veestapel uit één ‘melkte’ koe, in 1811 uit twee koeien en een kalf. De bijbehorende grond groeide van 1 naar ruim 5 hectare. Tussen 1790 en 1878 woonden er verschillende families; van 1878 tot 2003 is de boerderij altijd in het bezit geweest van de familie Tempelman. Het oude voorhuis van de boerderij is in 1954 vervangen door het huidige dwarshuis. In 2003 is de boerderij verbouwd tot een gerieflijke woning, waarbij de originele buitengevels en de gebintenconstructie zorgvuldig behouden zijn.

Hooiopslag in een langsritschuur

De Schöppe is oorspronkelijk gebouwd als hooischuur. Dat is nog te zien aan de ‘slieten’, de half doorgezaagde boomstammetjes die met ruime kieren ertussen de noordgevel vormen. De kieren zorgden voor ventilatie, die hooibroei moest voorkomen.

Het gaat hier om een zogenaamde langsritschöppe (rond Markelo zijn er ook veel dwarsritschöppes te vinden). De toegangsdeuren liggen recht tegenover elkaar zodat het paard met de wagen opgetast met hooi de schuur aan de achterzijde binnen kon gaan, om er aan de voorkant zonder lading weer uit te gaan (een paard met wagen kon immers niet keren in de schuur).

Nieuwe functies door de jaren heen

Toen het boerenbedrijf in de vorige eeuw langzaam groeide, werd de opslag van hooi verplaatst naar hooibergen elders op het erf en werden er in de Schöppe een kalverhok en vijf varkenshokken gemaakt. De oorspronkelijke varkensdeurtjes zijn nog duidelijk herkenbaar in de zuidgevel.

Dankzij inspanningen van Stichting Maarkels Landschap en met subsidie van Landschap Overijssel zijn rond 2011 diverse schöppes rond Markelo gerestaureerd, met als doel hun beeldbepalende functie in het landschap te behouden. Deze Schöppe kreeg mede dankzij dat project een heel nieuw leven. De buitenkant is in oude glorie hersteld, en binnen is het een comfortabel multifunctioneel gebouw geworden. Vijftien jaar lang zijn er huisconcerten georganiseerd, er worden cursussen, workshops en grotere en kleinere feesten gegeven en het gebouw is in gebruik als vakantiewoning. Met negen bedden in vier gezellige slaapkamertjes, een goed uitgeruste keuken en een horecavergunning is er heel veel mogelijk.

Sinds 2022 verschijnt in de zomermaanden op het erf ‘Terras op het gras’. Voorbijgangers als fietsers en wandelaars en ook andere gasten kunnen hier aanleggen en genieten van een drankje en een hapje.  Zo kan iedereen meegenieten van deze prachtige plek.